Emilia

JURUTERBANG JET PEJUANG WANITA PERTAMA TUDM
Oleh: Mejar Ramli Abdul Rahim (B)

Bekas Panglima Tentera Udara, Lt Jeneral Tan Sri Mohammed Yunus Tasi (Bersara) menyifatkan Emilia Kamaruddin adalah seorang wanita sejarah kerana Emilia merupakan wanita pertama di Malaysia yang menjadi juruterbang pejuang yang sekaligus menaikkan imej wanita dalam bidang ketenteraan.

Emilia memulakan kerjaya di dalam Tentera Udara Diraja Malaysia (TUDM) sebagai pegawai berpangkat Leftenan Udara dan bersara sebagai Lt Kolonel pada Disember 2011 setelah menghabiskan masanya selama 25 tahun untuk berkhidmat demi mempertahankan negara yang tercinta.

Bagi juruterbang pejuang lelaki yang pernah menjadi anak didik Emilia tentu akan memahami sikap juruterbang yang tidak menyohorkan ketegasan tetapi menterjemahkan kepimpinannya secara diplomasi dan senyumannya sentiasa terukir walaupun dia menyarungkan uniform juruterbang dan G-suit untuk misi penerbangan.

Emilia pernah menunjukkan kebolehannya untuk memimpin sebuah formasi pesawat Skyhawk yang dianggotai oleh juruterbang pejuang lelaki dalam upacara hari merdeka dan saat tersebut adalah satu pencapaian bagi seorang juruterbang wanita.

Emilia yang dilahirkan di Sungai Choh, Rawang, Selangor persis wanita lain sentiasa bersopan santun mengenakan tudung walaupun lengkap memakai pakaian seragam, berbudi bahasa, orangnya peramah dan mudah didekati.

Rutin kerjaya juruterbang tidak banyak bezanya dengan kerjaya lain dan sebagai seorang ibu kepada emam orang anak Emilia akan bangun pagi menyiapkan sarapan, menghantar anak-anak ke sekolah jika berkesempatan sebelum ke tempat kerja.

Emilia mempunyi hubungan dengan anak-anak yang cukup akrab tetapi anak-anaknya tidak terdedah dengan kerjayanya sebagai seorang juruterbang yang mahir mengendalikan pesawat pejuang seperti pesawat Skyhawk dan juga Hawk.
Nama Emilia sememangnya sentiasa disebut-sebut sebagi wanita sejarah dan dijadikan rujukan kepada generasi muda terutama wanita yang ingin mencapai kejayaan dalam kerjaya juruterbang, malah pencapaiannya itu juga diabadikan dalam buku Malaysian Book of Records.

Sebenarnya kerjaya juruterbang pejuang tidak pernah terlintas di dalam kamus cita-citanya hatta semasa belajar Kolej Teknologi Llandrillo, North Wales, United Kingdom peringkat A Levels sebelum menyambung peringkat ijazah di Universiti Loughborough, England, United Kingdom.

“Malangnya sekembali ke tanah air, saya tidak berpeluang bekerja
sebagai jurutera sebab tidak ada kekosongan jawatan walaupun puas memohon, bosan menjadi penganggur, Emilia tertarik dengan tawaran iklan yang menawarkan kerjaya dalam TUDM dan terus mencuba nasib’’ katanya.

Emilia bersama dengan dua orang calon juruterbang wanita lain iaitu Fadzillah Abdullah dan Zainab Sharil telah dipilih untuk menjalani latihan ketenteraan di TUDM Kinrara dan ditauliah kan sebagai pegawai TUDM berpangkat Leftenan pada 3 November 1986.

Emilia kemudiannya mengikuti kursus latihan penerbangan asas di Pusat Latihan Penerbangan Satu di TUDM Alor Setar iaitu melalui fasa kajian bawah dan fasa penerbangan dan setelah lulus menerima sayap penerbangan.

“Pertama kali menjalani latihan di dalam kokpit, saya sedar besar tanggungjawab yang dipikul nanti tetapi saya tabahkan hati dan bersyukur, segala-galanya berlalu dengan baik,’’ kata Emilia nya.

Setelah upacara penganugerahan sayap penerbangan pada April 1988 selepas melakukan penerbangan sebanyak 170 jam, bermulalah episod kerjaya Emilia sebagai juruterbang wanita pertama di TUDM dan beliau meneruskan penerbangan lanjutan untuk menerbangkan pesawat pejuang.
Pengalaman menerbangkan pelbagai jenis pesawat termasuk Pilatus PC-7, Aermacchi MB339, Skyhawk, Hawk dan Aerotiga MD3, mematangkan Emilia dalam menjalani kehidupan dunia penerbangan ketenteraan.

Ada peristiwa semasa mengendalikan pesawat yang tidak akan dilupakan iaitu semasa mengadakan pertunjukan lintas lalu empat pesawat sempena Hari Kemerdekaan negara, pesawat yang dibawanya mengalami masalah teknikal dan menjunam namun beliau sempat mengendalinya dan naik semula.

Skuadron jet pejuang yang menjadi lokasi pertama Emilia bertugas ialah TUDM Kuantan iaitu menerbangkan pesawat Skyhawk iaitu daripada 1989-1992 dan sebagai juruterbang pejuang wanita yang pertama setiap gerak gerinya menjadi keprihatinan semua pihak kerana Emilia adalah wanita yang pertama membuat kerja yang selalunya dilakukan oleh orang lelaki.

Emilia juga merupakan Jurulatih Penerbangan Wanita yang pertama apabila dipilih untuk menjadi guru melatih pelatih juruterbang yang hampir seratus peratus adalah lelaki kerana TUDM tidak mengambil ramai juruterbang wanita maka anak didik Emilia kebanyakannya adalah lelaki daripada 1992-1995.

Emilia kemudiannya menjadi Ketua Operasi Pusat Simulator Pesawat Pejuang di TUDM Butterworth daripada 1995-1997 dan seterusnya menjadi Pegawai Memerintah Pusat Simulator Pesawat Pejuang daripada 1999-2001.

Muali 2007 sehingga persaraannya pada 2011 Emilia telah ditugaskan sebagai juruarah (Directing Staff) di Maktab Turus Angkatan Tentera Haigate Kuala Lumpur untuk mengendalikan modul Tentera Udara bagi pegawai TUDM dan pegawai tentera udara asing yang berkurusus di maktab tersebut.

Emilia telah mencipta sejarah untuk negara dan dirinya dan kejayaannya dikongsi oleh suaminya Abdul Aziz Ali yang pernah bersama TUDM dan anak-anaknya Afiq Farhan, Amar Fikri, Nur Ain Shahirah, Nur Zihan Shuhada, Muhamad Harith Fahmi dan Siti Aisyah Saffiyah yang menjadikan di dalam keluarga.

Walaupun Emilia kini tidak lagi di dalam TUDM namanya akan tetap segar terutama oleh rakan-rakan seperjuangannya yang telah sama meredah awan demi awan dan terlibat dalam pelbagai misi latihan perang di udara.

Kini segala pengalaman pahit manis dalam TUDM dimanfaatkan dalam kerjaya sesudah menjadi wanita pertama menjadi juruterbang pejuang iaitu menjadi timbalan pengarah di dalam satu bahagian di Jabatan Penerbangan Awam di Putrajaya.

Emilia sering menjadi tetamu di dalam majlis-majlis wanita dan persis slebriti dia akan dikerumuni wartawan dengan pelbagai soalan dan Emilia akan terus menjadi duta wanita dari dunia tentera dengan senyumannya

OPERASI NURI

OPERASI NURI  ZAMAN AMAN DAN DARURAT KEDUA

Oleh: Mejar Ramli Abdul Rahim (B)

 

Kehadiran pesawat Nuri (Sikorsky S61A-4) sejak 1968 dalam inventori Tentera Udara Diraja Malaysia (TUDM) telah memainkan peranan yang penting dalam operasi helikopter yang dilaksanakan oleh skuadron yang bertanggungjawab menerbangkan mesin berkenaan iaitu No 3 Skuadron, No 5 Skuadron, No 7 Skuadron  dan No 10 Skuadron.

Ketibaan helikopter Nuri di Port Swettenham (Pelabuhan Klang) pada 1968 merupakan detik yang bersejarah dalam operasi helikopter TUDM kerana ia menandakan peningkatan kerupayaan pesawat daripada yang sedia ada iaitu daripada jenis helikopter Alouette yang memasuki inventori TUDM pada 1963.

Oleh kerana keperluan yang mendesak pada awal 60an, pegawai Tentera Darat  (TD) telah diberi tawaran untuk mengikuti kursus mengendalikan helikopter Nuri  di Amerika Syarikat dan seterusnya diserapkan ke dalam TUDM.

Sebelum tertubuhnya ‘Skauadron Komposit’ pada awal 1977, skuadron yang mengendalikan pesawat Nuri adalah No 7 Skaudron di TUDM Kuching yang bertanggungjawab memberi sebarang keperluan udara  di Sabah dan Sarawak sementara bagi keperluan Semenanjung disediakan oleh No 10 Skuadron TUDM Kuantan.

Apabila wujud Skaudron Komposit maka Alouette dan Nuri diagihkan kepada semua skuadron helikopter iaitu No 3, No 5, No 7 dan No 10 Skuadron untuk digunakan dalam setiap misi yang melibatkan helikopter TUDM.

Di antara 1970 sehingga 1976 No 3 Skuadron telah  menjadi Skuadron Komposit yang mengendalikan helikopter Alouette dan Nuri apabila terlibat dengan operasi melawan pengganas komunis di perbatasan Malaysia-Thai iaitu semasa era insurgensi atau darurat kedua sebelum Chin Peng menamatkan perjuangan bersenjata.

Helikopter Nuri yang digabungkan daripada No 10 Skuadron menambah keupayaan skuadron yang ditugaskan untuk membuat penerbangan trup TD dan menerbangkan kelengkapan senjata seperti  meriam ke kawasan operasi seperti Operasi Daoyai-Musnah, Cahaya Bena dan Selamat Sawadi.

Sepanjang era insurgensi kedua cerita Nuri dan Alouette menjadi sasaran tembakan senajata pengganas komunis adalah senario biasa dan setiap penerbangan ke daerah operasi adalah penerbangan yang berisiko dan ia merupakan operasi hidup atau mati.

 

Anak-anak kapal yang telah biasa dengan desingan peluru musuh sentiasa berwaspada dan mencari jalan untuk menyelamatkan pesawat untuk kesinambungan  dan kejayaan operasi melawan musuh negara.

Juruterbang TUDM telah menunjukkan prestasi yang cemerlang sepanjang era operasi melawan komunis dan keberanian mereka seperti yang ditunjukan oleh Mej (U) Chong Keng Ley yang menjadi sasaran komunis dan salah seorang anggota TD telah terkorban di dalam pesawat Nuri yang dipandunya.

Chong telah berjaya keluar daripada kawasan komunis yang menyerang pesawatnya dan di atas keberanian itu beliau telah dianugerahkan Pingat Panglima Tentera Udara.

Juruterbang Nuri yang lain yang turut mendapat anugerah pingat keberanian ialah Mej(U) Nor Ibrahim Sulaiman, Lt (U) Zainal Piee dan Lt (U) Mohd Som di atas khidmat mereka menangani ancaman serangan komunis yang tidak mengenal kasihan terhadapan pasukan keselamatan.

Untuk menambah keupayaan skuadron komposit sehingga 1979 sebanyak 12 buah helikopter Nuri dan 7 buah helikopter Alouette yang dipersenjatai dengan misin gan telah dioperasikan oleh No 3 Skuadron bagi menampung operasi bersama TD di kawasan perbatasan Malaysia-Thai.

Pada 1980 Ipoh telah dijadikan pangkalan hadapan dan dengan kekuatan 2 buah pesawat Nuri dan 2 buah pesawat Alouette dan detasmen ini pada mulanya diketuai oleh Mej(U) Senin Jantan untuk melaksanakan operasi luar daripada pangkalan asal di TUDM Butterworth.

Pada 1978 No 5 Skuadron yang beroperasi dari Pangkalan TUDM Labuan yang mengendalikan helikopter Alouette telah menerima pesawat Nuri yang pertama untuk dioperasikan skuadron berkenaan untuk meneruskan baktinya bagi operasi helikopter di negeri Sabah secara menyeluruh.

No 7 Skuadron yang berpangkalan di Kuching mula berfungsi pada 29 Februari 1968 yang diperlengkapkan dengan helikopter Nuri dan Ketua Skuadronya yang pertama ialah Squadron Leader Mohamad Ngah Said yang kemudiannya memegang jawatan Panglima Tentera Udara dan bersara berpangkat Lt Jeneral Udara.

Dengan kewujudan No 7 Skuadron di TUDM Kuching banyak perkhidmatan penerbangan ke kawasan pendalaman untuk operasi TD, Polis dan bantuan untuk jabatan awam telah dilakukan oleh helikopter Nuri.

Skuadron juga terlibat untuk membawa orang-orang kenamaan ke kawasan pendalaman yang susah untuk dihubungi dengan jalan darat di negeri Sarawak dan ia juga juga terlibat dengan penerbangan kecemasan untuk pesakit seperti MEDIVAC dan CASEVAC juga penerbangan mencari dan menyelamat.

Nuri juga turut digunakan untuk kerja kemanusiaan menolong rakyat ketika Sarawak mengalami kemarau dan juga banjir dan pada 1975 skuadron ini menjadi komposit dengan kehadiran helikopter Alouette untuk melaksanakan operasi dengan dua jenis pesawat.

Skuadron juga mempunyai penerbangan rutin yang dilakukan oleh Nuri ke Pontianak di Indonesia yang menempatkan kakitangan konsulat di Pontianak sebagai penyambung persahabatan diplomatik dua negara iaitu Malaysia dan Indonesia.

TUDM terlibat membantu usaha Jabatan Kastam dan Eksais Diraja membanteras aktiviti negatif bagi menangani penyeludupan di kawasan perairan Malaysia yang bersempadankan Kalimantan Utara.

Manakala No 10 Skuadron yang mengendalikan pesawat Nuri menjadi tulang belakang untuk menjayakan operasi tentera di Semenjung ditubuhkan pada 1968 dengan kekuatan asal 33 orang kakitangan yang diketuai oleh Squadron Leader Benjamin Lee.

Selain daripada tugas operasi skuadron terlibat dengan penerbangan untuk latihan Angkatan Tentera Malaysia (ATM), penerbangan Jabatan Hal Ehwal Orang Asli (JHEOA), penerbangan ihsan, latihan payung terjun dan penerbangan untuk jabatan awam.

Rekod khidmat Nuri yang memberi bantuan kemanusiaan termasuklah semasa banji di Pantau Timur pada 1975 dan 1980, serta pemindahan penduduk yang terpaksa dipindahkan kerana pembinaan Empangan Temenggor pada 1976 ke kawasan penempatan Air Ganda di Perak.

Khidmat Nuri semasa aman dan juga zaman insurgensi menghadapi ancaman komunis telah mencatat sejarah suka dan duka namun meski komunis bukan lagi menjadi ancaman, sejarah yang dilakarkan untuk kedua era akan terus bermain di minda bekas juruterabang yang pernah menggadai nyawa demi cinta kepada negara.

SANDHURST MILITARY ACADEMY

AKADEMI TENTERA SANDHURST KEBANGGAAN PEGAWAI KADET MALAYSIA

Oleh: Mejar Ramli Abdul Rahim

Akademi Tentera Sandhurst (Royal Military Academy Sandhusrt) yang terletak di Surrey terkenal  seluruh dunia sebagai institusi latihan tentera yang tertua di dunia  dan banyak adat dan tradisi tentera di negara-negara Commonwealth berakar umbi daripada Sandhurst.

Sandhurst telah terserlah lebih dua abad yang lampau dan sejarahnya bermula pada 1741 apabila Royal Military Academy ditubuhkan di Woolwich untuk melatih Pegawai Kadet (Officer Cadet) yang akan ditauliahkan di dalam Royal Artillery, Royal Engineers dan Royal Signals.

Keterlibatan warga negara Malaysia bermula pada tahun 1950 apabila Pegawai Kadet  Abdul Manan Abas diterima menjadi pelatih pertama Sandhurst untuk mengikuti kursus Pegawai Kadet sebelum ditauliahkan sebagai pegawai dan beliau berkhidmat dalam Tentera Darat (TD) sehingga berpangkat Mejar.

Jeneral Tan Sri Dato Sany bin Abdul Ghaffar  merupakan Panglima Angkatan Tentera yang pertama mendapat latihan di Sandhurst daripada Intake 9 iaitu daripada 7 September 1950 sehingga 7 Ogos 1951 dan seterusnya ditauliahkan sebagai pegawat TD.

Sejarah gemilang Akademi Tentera seterusnya melakar sejarah apabila pada penghujung abad ke-18, Colonel Le Marchant menggariskan pelan untuk melatih pegawai daripada cawangan lain di dalam Tentera Darat British dan atas cadangan Duke of York sebuah sekolah staf untuk pegawai muda telah ditubuhkan di High Wycombe pada 1799.

Pada 1801 sekolah tersebut menjadi departmen yang tertua dalam Royal Military College dan pada tahun berikutnya sebuah departmen ditubuhkan untuk melatih Pegawai Kadet daripada Cavalary dan Infantry ditubuhkan di Marlow.

Pada 1947 Royal Military Academy  dan Royal Military College telah digabungkan dan dikenali sebagai Royal Military Academy Sandhurst dan pegawai yang menjadi Komandan yang pertama ialah Major General F R G Mathews yang aktif dan terlibat dalam Perang Dunia Kedua di Eropah.

Sehingga ini Sandhurst telah melatih 30,000 Pegawai Kadet termasuk peserta kursus daripada luar negara terutamanya daripada negara-negara Commonwealth yang merupakan bekas tanah jajahan British dari seluruh pelusuk alam.

Di antara keluarga diraja dan pembesar negara yang pernah mendapat latihan di Sandhhurst ialah Sultan Brunei, King Husin Jordan, King Abdullah Jordan, Sultan Qabus Oman, Tuanku Sirajudin Tuanku Syed Putra Jamalulail Sultan Perlis, Sultan Mizan Zainal Abidin Trengganu dan Tengku Abdullah Pahang.

Sandhurst telah melatih Pegawai Kadet daripada luar negeri lebih daripada 100 tahun iaitu daripada New Zealand, China, India, Afrika dan negara-negara daripada Timur Tengah dan PK Prince Ibrahim Hilmy daripada Mesir merupakan peserta kursus pertama luar negeri iaitu pada tahun 1880 di Woolwich.

 

Dengan penubuhan Askar Melayu pada 1933 yang didokong oleh Tentera British di Tanah Melayu banyak latihan ketenteraan yang disador daripada latihan yang berasaskan doktrin ketenteraan Tentera British dan setelah tamat Perang Dunia Kedua pegawai Tentera Darat sebahagian besar mendapat latihan di Sandhurst.

Pegawai Kadet Abdul Manan Yusof dan Sukor bin Chik yang menjadi perintis warga Sandhurst dari Tanah Melayu pada 1950 adalah anggota NCO Rejimen Askar Melayu yang dipilih untuk dilatih sebagai pegawai di Sandhurst tetapi Kapten Sukor telah terkorban semasa darurat diserang hendap oleh pengganas komunis pada 26 Disember 1950 di Manchis Pahang.

Sejarah mencatatkan seramai 40 orang bakal Pegawai Kadet dan NCO daripada Rejimen Askar Melayu telah belayar di atas kapal HMS Empire Orwell daripada Singapura pada 19 Mac 1953 dan tiba di England pada 3 April 1953 untuk mengikuti kursus Pegawai Kadet di Eaton Hall di Chester.

Oleh kerana kerajaan British hanya memberi 24 tempat untuk Akademi Sandhurst pada masa itu maka 16 anggota telah pulang ke Tanah Melayu untuk membentuk battalion pertama Pasukan Persekutuan yang terdiri daripada pelbagai kaum pada penghujung 1954.

Latihan yang diikuti oleh Pegawai Kadet daripada Tanah Melayu sama sebagaimana yang diikuti oleh warga  Tentera British dan mereka bercampur dengan peserta kursus yang lain tanpa membezakan asal usul mereka termasuk daripada peserta negara lain.

Oleh kerana penubuhan Federation Military College (FMC) menjadi realiti pada 1952, maka jumlah  Pegawai Kadet yang dihantar ke Sandhurst  bertambah iaitu sebelum kita mempunyai kolej yang tersendiri untuk melatih Pegawai Kadet dan kita terus menghantar anggoat ke Sandhurst walaupun FMC telah tertubuh di Port Dickson.

Sehingga 1957 semua Pegawai Kadet yang akan menghadiri kursus di Sandhurst mesti menjalani latihan Pre-OCTU di FMC Port Dickson dan kemudiannya ke Eaton Hall di Chester atau Mons di Aldershot, England sebagai persiapan untuk mengikuti kursus sepenuhnya di Sandhurst.

Moto Sandhurst “ Serve To Lead” juga digunakan oleh FMC dalam tahun 1952 di Port Dickson dan apabila ia bertukar menjadi RMC (Royal Military College) iaitu Maktab Tentera Diraja di Sungai Besi moto berkenaan masih dikekalkan dan “Serve To Lead” adalah lambang kepimpinan yang dicerna oleh Sandhurst.

Akademi Sandhurst membuat perubahan dalam struktur latihan Pegawai Kadet pada 1972 yang melibatkan latihan ketenteraan yang intensif selama enam bulan sebagai kriteria Standard Military Course sebelum mereka ditauliahkan sebagai pegawai dan dikehendaki membuat latihan lanjutan Regular Career Course (RCC).

Selepas perubahan 1972 Pegawai Kadet mencatatkan sejarah iaitu OC Mohd Daud bin Zakaria menjadi Pegawai Kadet Malaysia mengikuti program SMC 1 dan OC Cadet Soheimi bin Abas menjadi penerima pertama Cane Of Honour untuk pelajar luar negara daripada SMC 3 dan warga Malaysia pertama menerima anugerah berkenaan.

Sejak 1947 kurikulum kursus tidak berubah sehingga 1955 apabila jumlah kursus selama lapan bulan bulan telah diubah kepada dua tahun untuk memberi ruang kepada kursus akademik dan Sandhurst itu dicerna untuk menjadi persis sebuah universiti.

Meski banyak perubahan yang telah berlaku sejak Sandhurst ditubuhkan, ia akan terus menjadi pusat latihan tentera yang berpristej dan ia dikenali di seluruh dunia sebagai wadah untuk mewujudkan kepimpinan ketenteraan yang berwibawa.

Kepada alumni Sandhurst di Malaysia mereka cukup berbangga kerana menjadi anak didik sebuah institusi yang memantapkan syahsiah dan ilmu ketenteraan yang boleh diaplikasikan di negara sendiri walaupun setting latihan adalah berdasarkan teori ketenteraan yang telah teruji di mana-mana medan perang.

Sandhurst adalah kebanggaan Tentera Darat British dan Pegawai Kadet Malaysia yang pernah merasa sentuhan latihan di sana.